Biến áp xung là thiết bị điện tử dùng để biến đổi xung điện áp hoặc cường độ xung với hiệu suất cao. Bài viết này sẽ giới thiệu về cấu tạo, sơ đồ, nguyên lý hoạt động và yêu cầu kỹ thuật của biến áp. Bạn cũng sẽ tìm hiểu về các loại biến áp hiện nay và cách kiểm tra biến áp xung sống hay chết. Hãy cùng Bách Khoa Việt Nam khám phá nhé!
Định nghĩa về biến áp xung
Biến áp xung là gì? (hay còn gọi là biến áp chuyên dụng) là một loại biến áp được thiết kế để sử dụng trong các mạch điện tử xung. Nó bao gồm hai cuộn dây quấn trên cùng một lõi sắt tách biệt, giúp tách galvanic giữa đầu vào và đầu ra để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho mạch điện.
Chúng thường được sử dụng trong các ứng dụng điện tử như đầu vào cho bộ khuếch đại, mạch xử lý tín hiệu, và đẩy công suất. Nó cung cấp cách để tăng hoặc giảm điện áp và dòng điện trong mạch điện tử, đặc biệt là trong các mạch xung có tần số cao.
Thông thường, chúng được xác định bởi các thông số kỹ thuật như số vòng quấn, điện áp đầu vào và đầu ra, tần số và dòng điện tối đa. Sơ đồ biến áp xung của nó thường bao gồm các thành phần điện tử khác như điện trở, tụ và tụ điện để giảm nhiễu và cải thiện hiệu suất của mạch điện tử.
Với tính năng đặc biệt của mình, biến áp xung là một thành phần quan trọng trong việc xây dựng các mạch điện tử xung. Và được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng khác nhau của ngành điện tử.
Xem thêm:
- Bộ chuyển nguồn ATS: Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng
- Tiêu chuẩn IEC là gì? Các tiêu chuẩn IEC về điện ở Việt Nam
Sơ đồ cấu tạo của biến áp xung
Là một thiết bị điện tử sử dụng để biến đổi xung điện áp hoặc cường độ xung, giúp chuyển đổi năng lượng với hiệu suất cao. Đặc điểm của loại biến áp này là cấu tạo phần lõi bằng ferit hoặc hợp kim pemeloid. Và số vòng dây quấn quanh lõi của nó thường ít.
Sơ đồ cấu tạo biến áp xung bao gồm có:
- Cuộn sơ cấp: là cuộn dây được kết nối với nguồn điện xung có tần số cao (trên 1kHz).
- Cuộn thứ cấp: là cuộn dây được kết nối với tải và cho ra điện áp hoặc dòng xung mong muốn.
- Lõi ferit: là phần chất từ có hình dạng E và I, được ghép lại để tạo thành một khối lõi kín. Lõi ferit có khả năng chịu được tần số cao và không bị bão hòa từ.
- Các linh kiện phụ trợ: như diode, tụ điện, transistor, IC… Để tạo ra xung điện áp đầu vào, bảo vệ mạch và lọc ra thành phần một chiều trong dòng điện.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của biến áp
Biến áp xung là thiết bị điện tử biến đổi điện áp hoặc cường độ xung giữa hai mạch điện. Nó gồm hai cuộn dây quấn quanh lõi từ bằng ferit hoặc pemeloid. Cuộn dây nhận điện áp xung gọi là cuộn sơ cấp, còn cuộn dây cung cấp điện áp xung gọi là cuộn thứ cấp. Khi có xung vào cuộn sơ cấp, lõi từ tạo ra từ trường thay đổi theo tần số của xung.
Từ trường này cảm ứng ra xung ở cuộn thứ cấp, có giá trị phụ thuộc vào tỉ số số vòng dây của hai cuộn. Có thể đảo chiều các xung bằng cách đảo dây nối giữa hai cuộn. Có thể lọc vỏ thành phần một chiều trong dòng điện bằng cách quấn biến áp xung kết hợp với diode, tụ điện, transistor. Chúng được dùng nhiều trong nguồn xung, bộ chuyển đổi DC-DC, bộ khuếch đại xung, bộ điều khiển động cơ.
Các thông số kỹ thuật của biến áp
Các thông số kỹ thuật của biến áp là những đại lượng thể hiện các đặc tính và chức năng của biến áp. Các thông số kỹ thuật quan trọng bao gồm:
- Cách ly về điện: là sự cách ly về điện giữa các cuộn dây của biến áp. Cho phép đáp ứng yêu cầu an toàn giữa điện áp đi vào cuộn sơ cấp và điện áp ra cuộn thứ cấp.
- Biến đổi xung: là khả năng làm tăng biên độ của điện áp hoặc dòng điện mà vẫn giữ được hình dạng chuẩn mà không bị méo như ban đầu.
- Tỷ lệ cuộn dây và số lượt: là tỷ lệ giữa số lượt dây của cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp, gọi là hệ số biến áp N2/N1. Tỷ lệ này ảnh hưởng đến điện áp và dòng điện định mức.
- Độ bão hòa: là trạng thái mà từ thông trong lõi biến áp xung không thể tăng thêm được nữa khi tăng điện áp sơ cấp. Độ bão hòa ảnh hưởng đến hiệu suất và ổn định của biến áp.
- Độ tự cảm rò rỉ và điện dung ký sinh: là hai thông số kỹ thuật liên quan đến sự suy giảm của điện áp xung đầu ra trong suốt chu kì thời gian của một xung. Độ tự cảm rò rỉ là do từ thông rò ra ngoài không liên kết với cuộn thứ cấp. Điện dung ký sinh là do sự phân bố không đồng đều của điện tích trên các lượt dây.
Phân loại các biến áp xung hiện nay
Các biến áp xung hiện nay có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, nhưng cơ bản có hai loại chính là:
- Biến áp xung hình xuyến tròn: là loại có lõi từ được làm bằng một vòng tròn bằng vật liệu ferit hoặc pemeloid. Cuộn dây sơ cấp và thứ cấp được cuốn quanh lõi từ. Loại biến áp này có ưu điểm là đơn giản, dễ chế tạo và có độ tự cảm rò rỉ thấp. Tuy nhiên, loại biến áp này có nhược điểm là khó điều chỉnh tỷ số biến áp và có độ bão hòa từ cao.
- Biến áp xung hai lõi: là loại có lõi từ được làm bằng hai lõi hình chữ E hoặc hai trụ tròn ghép vào nhau. Cuộn dây sơ cấp và thứ cấp được cuốn quanh hai lõi từ. Loại biến áp này có ưu điểm là dễ điều chỉnh tỷ số biến áp và có độ bão hòa từ thấp. Tuy nhiên, loại biến áp này có nhược điểm là phức tạp, khó chế tạo và có độ tự cảm rò rỉ cao.
So sánh ưu và nhược điểm của biến áp xung và biến áp thường
Biến áp xung và biến áp thường đều là các loại biến áp được sử dụng trong các ứng dụng khác nhau. Dưới đây là so sánh ưu và nhược điểm của hai loại biến áp này:
| Biến áp xung | Biến áp thường | |
| Ưu điểm |
|
|
| Nhược điểm |
|
|
Tùy thuộc vào ứng dụng và yêu cầu kỹ thuật cụ thể, biến áp xung và biến áp thường có ưu nhược điểm riêng. Việc lựa chọn loại biến áp phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo hiệu suất và an toàn của hệ thống điện.
Cách kiểm tra biến áp xung sống hay chết
Việc kiểm tra xem chúng còn sống hay đã chết là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho các thiết bị điện và người sử dụng. Dưới đây là một số cách để kiểm tra:
- Kiểm tra tỉ số biến đổi: Sử dụng đồng hồ vạn năng để đo tỉ số biến đổi của biến áp. Nếu tỉ số biến đổi đạt giá trị mong muốn, thì chúng hoạt động tốt.
- Kiểm tra điện trở: Sử dụng đồng hồ vạn năng để đo điện trở của các cuộn dây. Nếu giá trị điện trở gần như không thay đổi hoặc chỉ thay đổi một chút so với giá trị định mức, thì chúng còn hoạt động tốt.
- Kiểm tra điện áp: Sử dụng máy đo điện áp để đo điện áp đầu ra của biến áp. Nếu giá trị đo được gần bằng giá trị định mức, thì còn hoạt động tốt.
- Kiểm tra tính chất xung: Sử dụng máy biến áp xung hoặc máy đo tần số để kiểm tra tính chất xung của biến. Nếu biến áp tạo ra xung có tính chất đúng như yêu cầu của ứng dụng, thì còn hoạt động tốt.
Nếu các giá trị kiểm tra của biến áp không đạt giá trị định mức hoặc có sự sai lệch lớn,thì đã bị hỏng và cần được thay thế hoặc sửa chữa. Tuy nhiên, việc kiểm tra và sửa chữa là công việc chuyên nghiệp. Cần được thực hiện bởi những người có kinh nghiệm và trang bị đầy đủ các công cụ cần thiết.
Xem thêm:
Bách Khoa Việt Nam: Địa chỉ cung cấp biến áp xung uy tín
Bách Khoa Việt Nam là một trong những địa chỉ cung cấp biến áp xung uy tín tại Việt Nam. Công ty chuyên sản xuất và cung cấp các loại biến áp, tủ điện với chất lượng đảm bảo và giá cả cạnh tranh trên thị trường. Chúng tôi có đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm. Được trang bị các thiết bị hiện đại để đảm bảo quy trình sản xuất và kiểm định chất lượng sản phẩm.
Bách Khoa Việt Nam cung cấp đầy đủ các loại biến áp có sẵn trên thị trường, từ biến áp dùng cho ứng dụng trong điện tử, viễn thông, đến các loại biến dùng cho ứng dụng trong các ngành công nghiệp khác. Ngoài ra, công ty còn nhận sản xuất các loại tủ điện công nghiệp theo yêu cầu của khách hàng với số lượng lớn và giá cả phải chăng.
Nếu bạn đang cần tìm kiếm địa chỉ cung cấp biến áp xung uy tín tại Việt Nam, Bách Khoa Việt Nam là một lựa chọn đáng tin cậy để bạn lựa chọn.
Bách Khoa Việt Nam xin cảm ơn các bạn đã dành thời gian để đọc bài viết trên. Hy vọng rằng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, cấu tạo, nguyên lý hoạt động và các thông số kỹ thuật của biến áp xung. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hay muốn được báo giá tủ điện, hãy để lại bình luận bên dưới. Chúng tôi sẽ cố gắng trả lời và giải đáp thắc mắc của bạn. Một lần nữa, cảm ơn các bạn đã đọc bài viết của chúng tôi. Chúc các bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích trong lĩnh vực này.